-         "ikonomia" در یونانی به معنای تدبیر منزل است و "oeconomicus" به معنای ثروت ناشی از بازرگانی.

-         سولون(Solon)

  1. مالیات بیشتر از ثروتمندان و کمتر از فقرا
  2. بیکاری جرم است
  3. مراسم پرهزینه ممنوع است
  4. توسعه بازرگانی

-         افلاطون

  1. ایده آلیست
  2. جامعه اصل است
  3. کشور مطلوب: محدود (بزرگی کشور فقط باید به اندازه ای باشد که بتوان برای استعدادهای مختلف، کارهای مختلف تهیه شود و اتباع کشور نتوانند یکدیگر را بشناسند) ، با جمعیت کنترل شده و توزیع عادلانه ثروت توسط دولت با سه مولفه: قیمت عادلانه و عدم ربا و حذف واسطه
  4. ربا حرمت دارد
  5. ثروت عامل خوش بختی نیست
  6. شومپیتر: مطرح کردن پول به عنوان وسیله مبادله منسوب به اوست
  7. این ارزش واقعی کالاهاست که قیمت آن را تعیین می کند.
  8. مردم سه دسته اند:

                                                         I.            حکمرانان (قضات و فرمانروایان) که تصمیم گیرندگان جامعه اند و اشراف و فیلسوفان هستند(انتخاب از راه دموکراسی مناسب نیست، چون فقط منافع طبقه خاصی را تامین می کند)

                                                       II.            پاسداران و نظامیان

                                                     III.            عوام (کارگران و صنعتگران و کشاورزان)

-         ارسطو

  1. رئالیست
  2. فرد اصل است
  3. ربا حرمت دارد
  4. ارزش هر کالا به دو عامل بستگی دارد: مطلوبیت و هزینه تولید.
  5. قیمت عادلانه: قیمتی که انسان به همان اندازه که چیزی را می دهد، چیزی دریافت می کند.
  6. ثروت خوش بختی نمی آورد
  7. طبقه متوسط باید حکومت کنند نه زحمتکشان
  8. کشاورز نسبت به صنعتگر از ارزش بالاتری برخوردار است
  9. تایید برده داری که در راستای تقویت تولید است (مثل افلاطون)

-         قرون وسطی (قرن 5 تا 15)

  1. فئودالیسم
  2. عوامل تاثیرگذار بر اقتصاد: فقه یهودی، فقه رومی (با اندیشه های مسیحیت آمیخته بود)، عقاید متشرعان مسیحیت (که تفکر اسکولاستیک یا مدرسه ای را بر جامعه اروپا حاکم کردند به این که ایمان بر عقل مقدم است و برای دست یافتن به ایمان فهم لازم نیست هر تفکر و عملی بدون ایمان آوردن بیهوده است)
  3. عقاید اقتصادی اسکولاستیک

                                                         I.            ترکیبی از تفکر دینی روحانیون یهودی و مسیحی و افکار فلسفی رومی و تا حدودی یونانی

                                                       II.            آموزه های ارسطو، عالی ترین مرجع فکری تفکرات اسکولاستیک

                                                     III.            آکویناس از مشهورترین فیلسوفان اسکولاستیک، مباحث اقتصادی را بر اساس منطق ارسطو و اصول مسیحیت مورد بحث قرار داد

1)      مردود بودن ربا (ربا قیمت گذاشتن زمان است و عامل زمان هم به  خدا تعلق دارد)

2)      اصل حاکم بر تمامی مسائل: اخلاق و عدالت

3)      تعیین قیمت در بازار آزاد بدون دخالت هایی نظیر انحصار و احتکار

-         مرکانتیلیسم (سوداگری) (1500 تا 1741)

  1. بهترین سیسات اقتصادی برای یک کشور همان بهترین روش برای یک تاجر است که تلاش می کند که ثروت بیشتری جمع کند و محصول خود را به قیمت بالاتر بفروشد
  2. مبنای اصلی تفکر: انباشت هرچه بیشتر فلزات قیمتی خصوصا طلا و نقره و فلزات گران بها آن هم از هر راهی
  3. وجود یک دولت نیرومند مرکزی
  4. تجویز دخالت دولت در اقتصاد خصوصا در امر صادرات و واردات (کنترل شدید صادرات و تشویق وسیع به واردات فلزات قیمتی)
  5. فعالیت هایی مثل کشاورزی و صنعت، غیرمولدند
  6.  توماس مون در انگلستان: باید ارزش کل صادرات بیشتر از واردات باشد هرچند برای واردات مقادیری طلا و فلزات قیمتی از کشور خارج شود، چون اضافه صادرات برای کشور وجود دارد، اشکالی ندارد.
  7. کولبِر در فرانسه: با تولید و صادرات کالاهای کشاورزی و صنعتی می توان طلاو نقره بیشتری انباشت. از واردات کالاهای صنعتی حقوق گمرکی بالایی گرفته شود و واردات فلزات قیمتی از پرداخت حقوق گمرکی معاف باشند.

-         فیزیوکرات ها (طبیعیون) (1741 تا 1776)

  1. کمترین دخالت دولت (عدم قانون گذاری بلکه فقط قانون شناسی و برقراری نظم و امنیت) و اهمیت بالای کشاورزی
  2. فرانسوا کنه

                                                         I.            رقابت آزاد و فاقد تجارت بین المللی

                                                       II.            آزادی مالکیت زمین و دریافت اجاره توسط مالکان

                                                     III.            گردش واقعی ثروت باید به گونه ای باشد که هرسال مقدار پس انداز باقی مانده با هزینه استهلاک کالاهای سرمایه ای برابر شود.

                                                    IV.            تقسیم محصولات کشاورزی به ویژه(که برای خودِ کشاورز می ماند) و محصولی که به طبقات دیگر منتقل می کند(برای خرید مایحتاج خود)

-         مکتب کلاسیک

  1. شروع این مکتب با انتشار کتاب «ثروت ملل» از آدام اسمیت در سال 1776
  2. تقسیم بندی علمای کلاسیک به دو دسته

                                                         I.            خوش بین مثل آدام اسمیت و ژان باتیست سه و باستیا

1)      اصالت فرد

2)      آزادی طبیعی اقتصاد جامعه

a)       «دست نامرئی» که توسط اسمیت مطرح شد

                                                       II.            بدبین مثل مالتوس و ریکاردو و جان استوارت میل

1)      در صورت ثابت بودن شیوه قنی تولید و فشار جمعیت در نظام سرمایه داری، این نظام آینده روشنی نخواهد داشت و رکود و بیکاری و کاهش تولید و فقر در انتظار جامعه خواهد بود.

  1. نظریات اسمیت

                                                         I.            تقسیم کار و تخصصی شدن آن (نظریه تولید) (اصل یک)

                                                       II.            آزادی رسیدن به منافع شخصی(اصل دو)

                                                     III.            توجه به منافع عمومی در تدوین سیاست اقتصادی (اصل سه)

                                                    IV.            منابع تولید ثروت: نیروی کار و سرمایه و زمین

                                                      V.            نظریه ارزش مبادله

1)      انواع ارزش: مصرفی (نفع شخصی یا مطلوبیت) و مبادله ای (همان قیمتی که برای کالاها در نظر گرفته می شود که دو علت دارد: کمیابی آن جنس و میزان کاری که برای تهیه آن شده است) و انواع قیمت:قیمت طبیعی که همیشه ثابت است و قیمت بازاری که تغییر می کندو علت آن هم تغییر هزینه تولید است که با دست نامرئی این دو قیمت به هم نزدیک می شوند.

                                                    VI.            نظریه توزیع ثروت: ارزش پولی باید به صورت دستمزد به نیروی کار (کارگر و کارفرما) و سود سرمایه و اجاره زمین تقسیم شود.

                                                  VII.            دستمزد: کارفرمایان در حق کارگران ظلم می کنند با اتحاد نامرئی ای که دارند درحالی که کارگران برای کار کردن حاضر به دستمزد کمتر می شوندپس یک دستمزد حداقل برای کارگران ضرورت دارد؛ البته اگر تولید و اشتغال با سرعت رشد کند و رشد کارگران بالا برود، دستمزد بالاتر می رود.(؟؟؟)

                                                VIII.            سود: سود سرمایه رابطه معکوس با سطح دستمزد دارد (کم شدن سود و بالا رفتن رقابت برای کارگر متخصص برای کار بهتر)

                                                     IX.            نرخ اجاره زمین معلول تغییر قیمت هاست.

  1. نظریات ریکاردو

                                                         I.            نظریه بهره مالکانه یا تئوری رانت: بهره برابر است با اختلاف بهره وری نیروی کار(محصول کشاورزی تقسیم بر نیروی کار) و دستمزد، تقسیم بر دستمزد یا می شود گفت بهره برابر است با تقسیم بهره وری نیروی کار بر دستمزد منهای یک.

                                                       II.            ارزش کار: قیمت کالا برابر است با تقسیم کار لازم برای تولید کالا بر کار لازم برای تولید واحد پول.

-         ناسیونالیسم اقتصادی (افکار اقتصادی ملی گرایی)

  1. ارجحیت منافع ملی بر فردی
  2. فردیک لیست در آلمان و همیلتون در امریکا
  3. اشکال وارده بر اقتصاد آزاد این که این اقتصاد به نفع انگلستان بود
  4. نظریات فردریک لیست

                                                         I.            اشتباه اساسی کلاسیک ها: عدم توجه به واقعیت ملت؛ ملت هایی که دارای امکانات کمتر و منابع کمتر و ... باشند، امکان تشکیل ملت عادی را ندارند(ملت عادی ملتی است که در آن کشاورزی و صنعت و تجارت  به شکلی هماهنگ توسعه یافته باشد)

                                                       II.            مراحل 5گانه پیشرفت و توسعه: توحش، شبانی، کشاورزی، کشاورزی و صنعتی، کشاورزی و صنعتی و بازرگانی

                                                     III.            با مبادله آزاد به سه مرحله اول می توان رسید؛ولی از سوم به چهارم و پنجم نیاز به حمایت دولت دارد و بعد از آن مبادله آزاد مناسب است.

                                                    IV.            دولت باید قدرت اقتصادی نامحدود داشته باشد و ثروت هر کشور منحصرا وابسته به سیاست های اقتصادی دولت باشد.

  1. همیلتون در امریکا

                                                         I.            طرفدار وضع تعرفه بر واردات

-         مکتب سوسیالیسم

  1. ریشه آن به باستان برمی گردد ولی از سال 1800 به اندیشه ای استوار تبدیل شد.
  2. اصول سوسیالیسم:

                                                         I.            تخطئه اصل آزادی کسب و کار

                                                       II.            مالکیت جمعی

1)      چگونگی مالیکیت جمعی: دولت مرکزی یا دولت های محلی یا موسسات تعاونی

                                                     III.            استعداد و قابلیت انسان (خوش بینی به استعداد کمال جوئی انسان)

  1. انواع سوسیالیسم

                                                         I.            سوسیالیسم ایده آلیست (سن سیمون، سیسموندی، رابرت اون، شارل فوریه)

1)      سن سیمون: مالکیت منبع استثمار و بازمانده فئودالیته،در مورد اشیاء مورد مصرف مالکیت خصوصی مانعی ندارد، لغو حق وراثت، مساوات و هرکس که بتواند استعداد خود را بروز دهد، مداخلات دولت مضر است و باید انجام آن را به تکنسین ها و زبدگان و تولیدکنندگان بسپارد که لیاقت داشته و صفات خوب اخلاقی داشته باشند.

2)      سیسموندی: دفاع از کارگران و جلوگیری از استثمار آن ها، معتقد به مبارزه طبقاتی(این اصطلاح را قبل از مارکس به کار برد)، ضروری بودن دخالت دولت

                                                       II.            سوسیالیسم دولتی (رودبرتوس، لویی بلان، فردیناند لاسال)

                                                     III.            سوسیالیسم آنارشیسم گرا (پرودون، باکونین)

1)      دولت به طور کلی یک ترتیبات ظالمانه است و باید برچیده شود

2)      مالکیت خصوصی باید خود را به مالکیت دسته جمعی (تعاونی ها) تحویل دهد.

-         مکتب تاریخی آلمان

  1. ویژگی های این مکتب

                                                         I.            رابطه اقتصاد با تاریخ

                                                       II.            استقراء به جای قیاس

                                                     III.            تکامل جامعه شبیه تکامل داروینی

                                                    IV.            اصلاح طلب نه انقلابی

                                                      V.            توصیفی بودن اقتصاد مثل تاریخ

                                                    VI.            تقسیم بندی مرحله ای تاریخ

  1. مکتب تاریخی متقدم (ویلهم روشر، برونوهیلدبراند، کارل کینس)

                                                         I.            ویلهم روشر

1)      مفاهیم و دستگاه قانونمندانه علم اقتصاد کلاسیک را پذیرفت

2)      روش تاریخی باید مکمل روش قیاسی شود

3)      عوامل تولید: زمین و کار و سرمایه

  1. مکتب تاریخی متأخر(گوستاواشمولر، سومبارت، ماکس وبر)

                                                         I.            انتقاد به متقدم از دو دیدگاه:

1)      روش تاریخی تنها روش تحلیل اقتصادی نیست و باید نظریات دیگر هم بهره گرفت

2)      اگر از روش تاریخی استفاده کنیم، زمان بسیار زیادی را از ما می گیرد

3)      به ارزش نگرش تاریخی معتقد بودند ولی به ارائه قوانین جامعی برای تحولات نمی پرداختند و به طرح موارد خاص اکتفا می کردند

4)      به اصلاحات مسالمت آمیز اجتماعی بیش از متقدمین معتقد بودند

5)      در سال 1872 برای بیان افکار سیاسی خود، انجمنی به نام «اتحادیه سیاست اجتماعی» تشکیل دادند

                                                       II.            اشمولر

1)      ابتدا باید به تحقیقات موردی پرداخت و بعد به طرح قوانین دست زد

2)      با اقتصاد مبتنی بر قیاس کلاسیک مخالف بود و این که نباید پدیده های اقتصادی را جدا از هم مورد مطالعه قرار داد

3)      روانشناسی مفتاح همه علوم

4)      طرفدار اصلاحات اجتماعی (با الهام از قضاوت های ارزشی مردم) و دخالت دولت

                                                     III.            ورنر سومبارت

1)      جودئیسم(اخلاق یهودی)، محرک اصلی توسعه اقتصادی

2)      طرفدار دخالت وسیع دولت

                                                    IV.            ماکس وبر

1)      محرک اصلی توسعه اقتصادی: کالوینیسم (اخلاق پروتستانی)

2)      علم اقتصاد را روی اساس اجتماعی وسیع آن قرار داد

3)      تعالیم کاوین، اخلاق پروتستانی و روحیه سرمایه داری را ایجاد کرد و توانست بشر را برای پیشرفت اقتصادی آماده کند

4)      نقش زیادی در تکامل متدولوژی اقتصاد و سایر علوم اجتماعی داشت

-         سوسیالیسم علمی (مارکسیسم)

  1. پایه گذار: مارکس و انگلس

                                                         I.            کمونیسم، تکامل سوسیالیسم است

                                                       II.            در سوسیالیسم: هرکس به اندازه کارش و در مارکسیسم: هرکس به اندازه نیازش.

                                                     III.            مبنای تحلیل: ماتریالیسم تاریخی

  1. مبانی مارکسیسم

                                                         I.            فلسفه کلاسیک آلمان (نظریات کانت و فیخته و شلینگ و هگل و فوئرباخ) (شیوه دیالکتیک)

                                                       II.            اقتصاد کلاسیک انگلستان (نظریات اسمیت و ریکاردو در مورد عوامل تعیین کننده قیمت کالا و نظریه ارزش کار و نظریه استثمار و رسیدن به نظریه ارزش اضافی)

                                                     III.            اندیشه های سوسیالیست های ایده آلیست

                                                    IV.            اکتشافات علمی قرن هجدهم (تابعیت همه چیز از قانون علت و معلول)

  1. ماتریالیسم دیالکتیک

                                                         I.            فلسفه هگل

                                                       II.            دیالکتیک یا منطق تضاد که در مقابل هر چیز مثبت (تز)، یک چیز منفی (آنتی تز) وجود دارد و از تضاد این دو، مفهوم جدیدی (سنتز) حاصل می شود و این سنتز در مرحله بعد، متضاد خود را ایجاد می کند و این روند تکاملی ادامه خواهد می یابد.

                                                     III.            امروزه به این که جهان را پیوسته در حال حرکت و تحول دانستن، را دیالکتیک می دانند.

  1. ماتریالیسم تاریخی

                                                         I.            مهم ترین عامل تعیین کننده نهادهای اجتماعی و مذهبی و ...، شالوده اقتصادی یا شیوه تولید است.

                                                       II.            شیوه تولید شامل دو عنصر است: نیروهای تولید و روابط تولیدی

                                                     III.            نظام اقتصادی یا شیوه تولید، زیربناست و مابقی روبناست.

                                                    IV.            مهم ترین عنصر در روند تکامل تاریخی: تعارض های بین نیروهای تولید و روابط تولید که در طول تاریخ بوده است.

  1. مبارزه طبقاتی

                                                         I.            نیروی محرک تاریخ: ستیزهای میان طبقات اجتماعی

                                                       II.            مراحل 5گانه نظام اقتصادی یا شیوه تولید: اشتراکی ابتدایی، برده داری، فئودالی، سرمایه داری که این توسط پرولتاریا یا طبقه کارگر به جامعه بدون طبقه که در آن ابزار تولید به طور اشتراکی در مالکیت همه است، به وجود می آید.  

  1. قانون تراکم سرمایه: سرمایه دار از آن جهت سود به دست می آورد که صاحب سرمایه است که این انباشت سرمایه است.
  2. نظریه ارزش کار، ارزش اضافی و نظریه استثمار

                                                         I.            هنگامی که کارگران فرآیند تولید را به پایان می رسانند، سرمایه دار کالاها را در مقابل پول بیشتر می فروشد. بدین ترتیب مقدار پولی که سرانجام به دست می آورد، از مقداری که با آن شروع کرده، بیشتر است. این تفاوت را مارکس ارزش اضافی خواند و آن را منبع سود سرمایه دار دانست. از آنجا که ارزش کار، کمتر از ارزش کالایی است که با نیروی کار تولید شده است، فروش این کالا سبب سود می شود. ارزش نیروی کار مانند کلیه کالاهای دیگر، توسط زمان کار لازم برای ابقاء و احیاء آن تعیین می شود؛ این یعنی ارزش نیروی کار برابر است با ارزش وسایل معیشت لازم برای ابقاء کارگر در حداقل سطح زندگی که توسط جامعه تعیین شده است. متوسط مدت هر روز کار، بیشتر از زمانی است که کارگر برای ایجاد ارزشی برابر با مزدی در سطح حداقل معاش، لازم دارد و این به سرمایه دار فرصت می دهد تا آن چه را بیش از این حداقل معاش تولید شده است، تصاحب کند. مارکس این فرآیند را استثمار یا بهره کشی سرمایه دار از کارگر خواند. (اگر کارگر 8ساعت کار کند، تنها 6ساعت آن را صرف تولید ارزش کالای مزدی خود نماید، در این صورت چون دو ساعت اضافی برای سرمایه دار کار کرده، مورد استثمار و بهره کشی قرار گرفته است.)

  1. لنین

                                                         I.            در سال 1903 در کنگره حزب کارگری سوسیال دموکرات روسیه، حزب به دو گروه بلشویک (اکثریت طرفدار لنین) و منشویک (اقلیت) تقسیم شد و در سال 1917 انقلاب کارگری

                                                       II.            اختلافات لنین با مارکس

1)      تغییر کاپیتالیسمی که که هنوز توسعه نیافته به سوسیالیسم

2)      استراتژی انقلاب (به خودی خود انقلاب به عمل نمی آید)

3)      نظریه اقتصادی سوسیالیسم (صنعتی کردن، نظارت بر سرمایه داران با شوراهای کارگری)

  1. استالین

                                                         I.            طرفدار تئوری قدرتمند کردن هرچه بیشتر دولت

                                                       II.            خرید از کشاورز با قیمت کمتر برای صنعتی کردن هر چه بیشتر با کشتار و اعدام

                                                     III.            اقدام به تصفیه حزبی

  1. اشکالات مارکسیسم

                                                         I.            عدم فراگیری انقلاب  های کارگری در کشورهای سرمایه داری و به عکس در کشورها نیمه فئودالی

                                                       II.            عدم تحقق ماتریالیسم تاریخی

                                                     III.            به جز اقتصاد، عوامل دیگری هم هستند که در سرنوشت انسان تاثیرگذارند

                                                    IV.            ادواری بودن بحران های اقتصادی در جامعه سرمایه داری؛ در صورتی که مارکس بحران ها را همیشگی می دانست

                                                      V.            اشکال نظریه استثمار که ابداع و ابتکار و خطر کردن سرمایه دار را در نظر نگرفته است

                                                    VI.            ...

-         مکتب نئوکلاسیک (مارژینالیسم) (نهایی گرایی)

  1. مهم ترین آرا

                                                         I.            تمرکز بر روی حدها (تمرکز و توجه به نقطه تغییر، وقتی که تصمیمات گرفته می شود) (گسترش دادن حدّ ریکاردو در تئوری رانت به تمام تئوری اقتصاد)

                                                       II.            تاکید بر اقتصاد خرد(کانون توجه نهائیون: فرد و واحدهای تولیدی)

                                                     III.            استفاده از روش تجریدی تحلیلی که به وسیله کلاسیک ها دنبال می شد به جای روش تاریخی

                                                    IV.            تاکید بر شرایط رقابت کامل (این شرایط برای دنیایی است که واحدهای تولیدی کوچک، خریداران گوناگون، فروشندگان زیاد، کالاهای همگن و قیمت های یکنواخت وجود داشته و هیچ گونه تبلیغاتی وجود داشته باشد و ...)

                                                      V.            تئوریِ قیمتِ نشأت گرفته از تقاضا

                                                    VI.            تاکید بر مطلوبیت ذهنی (تقاضا به مطلوبیت نهایی که یک موضوع ذهنی است بستگی خواهد داشت.)

                                                  VII.            حرکت نیروهای اقتصاد عموما به سمت تعادل تمایل دارد

                                                VIII.            مردم در ایجاد توازن بین آسایش و رنج و نیازهای حال در مقابل نیازهای آینده، عقلایی عمل می کنند.

                                                     IX.            حداقل دخالت دولت در اقتصاد

  1. مهم ترین اندیشمندان: لئون والراس، ویلیام جونز، کارل مِنگِر، آلفرد مارشال، فرانسیس اِجِوُرث، آرتور پیگو

-         مکتب کینزی

  1. جان مینارد کینز (1883-1946)
  2. [یک جمله از مینارد کینز: «حرص و طمع و ربا و محافظه کاری باید همچنان برای یک مدت کوتاه دیگر، خدایان ما باشند، زیرا فقط آن ها می توانند مار را از گذرگاه تاریک اضطرار اقتصادی به روشنایی روز رهنمون شوند.»]
  3. برخی عقاید مکتب کینزی

                                                         I.            عدم قطعیت اشتغال کامل

1)      سه نوع تعادل:

a)       تعادل اشتغال کامل که در شرایط خوب اقتصادی حاصل می شود

b)      تعادل در سطحی بالاتر از اشتغال که دوام چندانی ندارد (بالا رفتن سطح قیمت ها و ایجاد تورم (تورم فشار هزینه) )

c)       تعادل در سطحی پایین تر از اشتغال کامل (کاهش درآمد ملی و شرایط رکود)؛ معمولا در نظام سرمایه داری ایجاد می شود و نتیجه برقراری یک رقابت آزاد است و دولت باید برای حل این مشکل مستقیما وارد عمل شود.

                                                       II.            توجه به اهمیت نقش تقاضای کامل

                                                     III.            اعتقاد به اثر سیاست های پولی و مالی در ایجاد تعادل توسط دولت

1)      دولت باید چند کار کند

a)       افزایش مخارج خود یا کاهش مالیات (موجب افزایش مخارج مصرفی خصوصی می شود)

b)      افزایش عرضه پول برای کاهش نرخ بهره و اضافه شدن مخارج سرمایه گذاری و در نتیجه ایجاد محرک جهت افزایش تولید و نهایتا رونق اقتصادی

c)       کینزی ها می گویند در کشورهای جهان سوم شاید تورم افزایش یابد و اوضاع بدتر شود، برای همین سیاست های مالی را از پولی بهتر می دانند، برای همین به آن ها مالیون هم گفته می شود.

d)      برای مقابله با تورم، دو راهکار پیشنهاد می دهند: کاهش مخارج دولت یا افزایش مالیات ها؛ راه دیگری هم هست:کاهش عرضه پول و افزایش نرخ بهره و کاسته شدن مخارج سرمایه گذاری

e)      کینز: بهترین روش برای ایجاد تعادل اشتغال کامل: سیاست کسر بودجه و افزایش قرضه عمومی و هدف اساسی هم، دولت اشتغال کامل بدون تورم.

2)      راهکار: افزایش مخارج دولت با هدف برقراری تعادل اقتصادی در سطح اشتغالی بالاتر که از سه طریق تامین می شود:

a)       عملیات بازار باز: خرید و فروش اوراق قرضه دولتی توسط بانک مرکزی، در شرایط تورمی برای جلوگیری از رشد قیمت ها و ایجاد اشتغال

b)      تغییر در نرخ ذخیره قانونی (سیاست های انبساطی یا انقباضی)

c)       تغییر در نرخ تنزیل (نرخ تنزیل 5درصد یعنی یک بانک تجاری 95 تومان بگیرد و در زمان سررسید، 100تومان به بانک مرکزی پس بدهد)

                                                    IV.            هدف اساسی دولت: اشتغال کامل بدون تورم

-         نئوکلاسیک پولی (مانیتاریسم) (پولیون)

  1. بنیانگذار: میلتون فریدمن (1912-2006) در مکتب پولیون (شیکاگو)

                                                         I.            فرق با نئوکلاسیک: نقش دادن به دولت برای تجهیز وسایل لازم برای تغییر شکل قوانین و ایفای نقش میانجی

                                                       II.            برای کاهش تورم: کنترل رشد عرضه پول

                                                     III.            نظریه تقاضای پول، لیکن فریدمن پول را دارایی می داند، پس تقاضا برای پول را باید به صورت تقاضا برای یک نوع دارایی تلقی کرد که همان نظریه رجحان دارایی است. حال قیمت پول چیست؟ نئوکلاسیک: قدرت خرید واحد پول که برحسب قیمت کالاهای دیگر سنجیده می شود و از این رو برابر است با معکوس سطح عمومی قیمت ها... کینزی ها: قیمت پول، همان نرخ بهره است.

                                                    IV.            پول یکی از اشکال دارایی است و از جمله ثروت انسانی است.

                                                      V.            کل ثروت جامعه می تواند به صورت پنج نوع دارایی نگه داری شود: پول، اوراق قرضه(اوراق بهاداری که به هر برگه آن سالانه مقدار ثابتی درآمد اسمی تعلق می گیرد)، اوراق سهام، کالاهای مادی و فیزیکی(دارایی های غیرمولد)، سرمایه های انسانی(کار و خدمات و...).

                                                    VI.            فریدمن اهمیت زیادی برای سیاست های پولی قائل است معتقد است که حجم پول باید با توجه به تغییرات تولید واقعی تغییر کند. به عقیده او، برخلاف نظر کینز، تاثیر پول، مستقیم و بی واسطه است.

                                                  VII.            کارآیی سیاست های مالی تنها زمانی می تواند وجود داشته باشد که با تغییرات مناسبی در حجم پول همراه باشد.

                                                VIII.            دلیل تورم: از نظر کینز: ارتباط به تقاضای کل دارد، از نظر پولیون: عرضه پول و هم چنین سیاست های پولی را تنها سیاست موثر برای مهار تورم می دانند.

  1. مکتب نئوکینزی ها

                                                         I.            اعتقاد به نهادهایی دارند که به صورت نسبتا عقلایی منتج به چسبندگی قیمت ها (عدم تمایل قیمت کالا و خدمات برای اصلاح بعد از تغییر شرایط اقتصادی؛ اگر قرار باشد بازار به نقطه تعادلی برسد که در آن عرضه و تقاضا با هم برابر است، باید سیستم قیمتی به راحتی کار کند و قیمت بتواند به راحتی بالا و پایین شود. اگر در این بین سطوح قیمتی وجود داشته باشد که بازار نتواند به راحتی از آنها عبور کند، گفته می‌شود در بازار «چسبندگی» وجود دارد.) شود و در کنار طرفداری از موثر بودن سیاست های مالی بر این باورند که استفاده از سیاست پولی نیز می تواند برای مقابله با نوسان های اقتصادی مفید باشد.

نوشته شده در جمعه ۲۱ خرداد ۱۳۹۵ ساعت 1:4 توسط : سجاد | دسته :
  • []